Dr n. kult. fiz. Lesław Kluba
Fizjoterapeuta, Zastępca Kierownika Zakładu Usprawniania Leczniczego w Instytucie Matki i Dziecka oraz na portalu epozytywnaopinia.pl
O ile edukacja przez internet spełnia wymogi rozwoju intelektualnego dziecka, to w pewien, jeszcze nie zbadany sposób, może rzutować ujemnie na jego rozwój fizyczny. Nauka zdalna zwielokrotnia czas spędzany przed komputerem, ponieważ dziecko poza obowiązkowymi zajęciami, i tak pomimo zmęczenia będzie korzystać z pozalekcyjnych form spędzania e-czasu, czy będzie to komputer czy smartfon.
Koncentracja ucznia na treściach lekcji bardzo często powoduje wymuszoną pozycję przy komputerze. Dlatego konieczne wydaje się odpowiednie dopasowanie krzesła i biurka. Zasady doboru mebli dla dziecka, które będzie pobierało naukę szkolną w sposób zdalny w gruncie rzeczy nie odbiegają od zaleceń dla mebli przeznaczonych do pracy z komputerem. Tu również obowiązuje odpowiednia wysokość blatu biurka, kąt siedziska, oświetlenie, odległość oczu od ekranu i kąt jego nachylenia.
Wytyczne bezpiecznych mebli dla dzieci szkolnych znajdziecie Państwo na stronach epozytywnaopinia.pl. Prawidłowo dobrane meble w sposób bierny wymuszą na dziecku korekcję postawy podczas e-lekcji. Gdyby obecna sytuacja epidemiologiczna była incydentalna, to nie stanowiłaby ona dużego problemu z nauczaniem na odległość. Jednak w obecnym czasie nie wiadomo jak długo będą trwały zajęcia w formie elektronicznej. A wiadomo, że mikro i mini bodźce działające w długim czasie sumują się wywołując efekty patologiczne.
W tym przypadku chodzi o stymulację odchyleń od normy prawidłowej postawy ciała. Inaczej siedzą dzieci w szkole przy stolikach a inaczej w domu przed ekranem komputera. Nie twierdzę, że w szkole brak jest zagrożeń, ale przy długotrwałej pracy siedzącej, mając na uwadze młody rosnący organizm w domu jest ich na pewno więcej.
Nie wiadomo jak bardzo ta forma nauki wpływa na znużenie dziecka, co z kolei rzutuje na prawidłowy synergizm mięśni szkieletowych, w tym przykręgosłupowych odpowiedzialnych za postawę. Codzienna i kilkugodzinna praca ucznia z komputerem zapewne wpływa negatywnie na profilaktykę chorób cywilizacyjnych, stymulację prawidłowego rozwoju fizycznego i motorycznego, nabywanie odporności, kształtowanie prawidłowej postawy ciała i ogólnie pojętego zdrowia w przyszłości. Czyli przedłużenie czasu spędzanego w pozycji siedzącej działa odwrotnie na wszystko to co gwarantuje aktywność fizyczna.
W związku z powyższym warto zadbać o aktywne przerwy w trakcie pracy zdalnej. Mogą to być krótkie spacery z psem, ćwiczenia demonstrowane przez nauczyciela lub intensywne konkursy np.: podskoków, przysiadów, pajacyków, itp. W e-nauczaniu droga do i ze szkoły, nie rzadko jedyna forma aktywności, zostaje wyeliminowana. Ma to szczególne znaczenie dla dzieci otyłych lub zagrożonych otyłością. W takich przypadkach należy bezwzględnie zrekompensować te braki.
Jest rzeczą oczywistą, że więcej zagrożeń zdrowotnych będzie dotyczyło dzieci młodszych i chociaż starsi lepiej zniosą trudy e-szkoły to w obu przypadkach musimy pamiętać o rygorach higienicznych, jak choćby dopływie świeżego powietrza, zakładaniu okularów korekcyjnych, przerwach śniadaniowych.
Długotrwała ekspozycja na obraz ekranu komputerowego w wymuszonej pozycji ciała staje się coraz bardziej powszechna i kto wie czy niedługo nie wejdzie do rejestru chorób cywilizacyjnych. Szkoda tylko, że może to dotyczyć już naszych dzieci.
Nauczanie na odległość może zaburzać przede wszystkim sferę profilaktyki chorób, którym sprzyja pasywny styl życia.